ਦਸ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂਪ੍ਰੋ. ਸ਼ਮਸ਼ੇਰ ਸਿੰਘ ਸੰਧੂ |
|
ਕੈਲਗਰੀ ਨਿਵਾਸੀ ਪ੍ਰੋ. ਸ਼ਮਸ਼ੇਰ ਸਿੰਘ ਸੰਧੂ ਐਮ.ਏ; ਐਮ.ਐਡ: ਪੀ.ਈ.ਐਸ.(1) ਰੀ. ਡਿਪਟੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ, ਸਿਖਿਆ ਵਿਭਾਗ, ਪੰਜਾਬ, ਦਾ *** ਓਦਰੇ ਨੇ ਚਾਅ ਤੁਧ ਬਿਨ, ਆ ਜ਼ਰਾ ਤੂੰ ਮੁਸਕਰਾ ਲੱਗ ਰਹੀਆਂ ਨੇ ਉਡੀਕਣ, ਰਾਹ ਤੇ ਅੱਖਾਂ ਜਿਵੇਂ ਪੀਂਘ ਸਤਰੰਗੀ ਜਿਵੇਂ ਸਾਂ, ਸੰਗ ਤੇਰੇ ਝੂਟਦੇ ਰਾਤ ਜੀਕਣ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਬਸ ਉਡੀਕਾਂ ਤੇਰੀਆਂ ਤੁਰ ਗਿਓਂ ਪਰਦੇਸ ਨੂੰ ਹੀ, ਤੂੰ ਕਮਾਵਣ ਦੌਲਤਾਂ ਓਦਰੇ ਘਰਬਾਰ ਸਾਰੇ, ਹਨ ਤਿਰੇ ਬਿਨ ਜਾਪਦੇ ਭੁੱਲਦੀ ਨਾ ਰਾਤ ਮਾਣੀ, ਜੋ ਸੁਖਾਂ ਦੀ ਸੇਜ ਤੇ ਬੋਲ ਤੇਰੇ ਘੋਲਦੇ ਸੀ, ਰਸ ਜਿਵੇਂ ਪੌਣਾ ਚ’ ਵੀ ਹਨ ਉਡੀਕਾਂ ਰਾਤ ਦਿਨ ਹੀ, ਦੂਰ ਵਸਦੇ ਸੱਜਨਾ *** ਸਹਿਕਦਾ ਇਤਹਾਸ ਲੁਕਿਆ,ਕਾਗਜ਼ਾਂ ਵਿਚ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹਰ ਤਰਫ ਹੈ ਲੁੱਟ ਮੱਚੀ, ਸੰਨ੍ਹ ਲੱਗੀ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਖੰਡਰਾਂ ਵਿਚ ਰੁਲ ਰਹੇ ਨੇ, ਭਾਗ ਮੇਰੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਰਾਮ ਤੇ ਨਾਨਕ ਭੁਲਾਏ, ਜਾਪਦੇ ਨੇ ਹਰ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਖ਼ਾਤਰ ਸੂਰਮੇਂ ਜੋ, ਕਰ ਗਏ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਗ਼ੁਰਬਤਾਂ ਨੇ ਘੇਰਿਆ ਹੈ, ਸਭ ਸੁਆਲੀ ਬਣ ਗਏ ਬੁਲਬੁਲਾਂ ਰੋਵਣ ਬਹਾਰਾਂ, ਬਾਗ਼ ਤੋਂ ਹੋਈਆਂ ਜੁਦਾ ਫੇਰ ਜਾਪੇ ਬਾਬਰਾਂ ਨੇ, ਹਿੰਦ ਮੱਲੀ ਆਣਕੇ ਏਕਤਾ ਵਰਦਾਨ ਮੰਗੇ, ਦੇਸ਼ ਮੇਰਾ ਹਿੰਦਯੋ *** ਸਾਰ ਪਹਿਲਾਂ ਲੈ ਲਵਾਂ ਮੈਂ,ਆਪਣੇ ਇਸ ਯਾਰ ਦੀ ਮੇਰੀਆਂ ਤੇ ਸਭਸ ਖ਼ੁਸ਼ੀਆਂ, ਨਾਲ ਮੇਰੇ ਯਾਰ ਦੇ ਸਭ ਪਸਾਰਾ ਜਗਤ ਉੱਤੇ, ਦਿੱਸਦਾ ਹੈ ਪਿਆਰ ਦਾ ਜ਼ਾਤ ਹੈ ਇਨਸਾਨ ਮੇਰੀ, ਧਰਮ ਇਸ ਨੂੰ ਪਾਲਣਾ ਨਫਰਤਾਂ ਤੇ ਦੂਰੀਆਂ ਹਨ, ਭਾਂਜ ਦੇ ਸਭ ਰਾਸਤੇ ਪਿਆਰ ਤੋਂ ਜੋ ਸੱਖਣੇ ਮਨ, ਬਣ ਉਦਾਸੀ ਜਾਂਵਦੇ ਕਰ ਉਦਾਸੀ ਨਫਰਤਾਂ ਤੋਂ, ਜੋਗ ਲੈ ਤੂੰ ਪ੍ਰੇਮ ਦਾ ਜਨਮ ਦੇਂਦੀ ਨਫਰਤਾਂ ਨੂੰ, ਦੂਈ ਜਗ ਤੇ ਦੋਸਤਾ ਵਾਰ ਪੀਰੀ ਆਜ਼ਮਾਇਆ, ਹੈ ਗ਼ਜ਼ਲ ਨੂੰ ਦੋਸਤਾ *** ਪਿਆਰ ਨੂੰ ਆਧਾਰ ਜਾਣੋ, ਜਿ਼ੰਦਗੀ ਦਾ ਦੋਸਤੋ ਸਾਥ ਅਪਣੇ ਸਾਥੀਆਂ ਦਾ, ਜੋ ਨਿਭਾਵੇ ਹਰ ਘੜੀ ਸੱਚ ਨੂੰ ਪਹਿਚਾਨ ਲੌ ਤੇ, ਯਤਨ ਕਰ ਲੌ ਪਾਣ ਦਾ ਭੁੱਲ ਸਕਦਾ ਹਰ ਬਸ਼ਰ ਹੈ, ਭੁੱਲ ਦੀ ਕਰ ਸੋਧ ਲੈ ਕੰਮ ਨੂੰ ਜੇ ਨਾਲ ਚਾਵਾਂ, ਨੇਪਰੇ ਹਾਂ ਚਾੜ੍ਹਦੇ ਹੈ ਰਵਾਨੀ ਜਿ਼ੰਦਗੀ ਦਾ, ਨਾਮ ਮੇਰੇ ਮਿੱਤਰਾ *** ਚਾਹਿ ਆ ਜਾਵੇਂ ਵਟਾਕੇ, ਸੂਰਤਾਂ ਤੂੰ ਵੀਰਨੇ ਮੁਹਨੀਆਂ ਉਹਾਂ ਸੂਰਤਾਂ ਨੇ, ਜੋ ਭੁਲੇਖਾ ਦੇਂਦੀਆਂ ਨਾ ਬੁਲਾ ਨਾ ਬੋਲ ਭਾਵੇਂ, ਚੁੱਪ ਕੀਤੇ ਸੱਜਣਾ ਏਸ ਦਿਲ ਵਿਚ ਹੋਰ ਕੋਈ, ਨਾ ਕਦੇ ਵੀ ਆ ਸਕੇ ਧਰਮ ਸੇਵਕ ਹੀ ਜਦੋਂ ਆ, ਖੋਰ ਲਾਂਵਣ ਧਰਮ ਨੂੰ ਨਾ ਦਵਾ ਹੀ ਕਾਟ ਕਰਦੀ, ਨਾ ਦੁਆ ਕਰਦੀ ਅਸਰ ਗ਼ਜ਼ਬ ਕਰਦੇ ਨੈਣ ਤੇਰੇ, ਪੁਛ ਲਓ ਜਾ ਆਸ਼ਕਾਂ ਵਾਅਦੇ ਹੀ ਵੇਚ ਲੀਡਰ, ਹੁਣ ਬਟੋਰਨ ਵੋਟ ਵੀ ਹੌਸਲਾ ਕਰ ਸਾਂਭ ਲੈ ਹੁਣ, ਗਤ ਵਿਗੜਦੀ ਦੇਸ਼ ਦੀ *** ਗ਼ਮ ਸਲਾਮਤ ਪਿਆਰ ਦਾ ਰਹਿ, ਹਿੱਕ ਸਾਡੀ ਚੀਰਦਾ ਹਾਰਕੇ ਵੀ ਵੇਖਣਾ ਹੈ, ਯਾਰ ਚਾਹੀਦਾ ਕਦੇ ਨਾਜ਼ ਬਰਦਾਰੀ ਲਈ ਦਸ, ਹੋਰ ਮੈਂ ਕੀ ਕੁਛ ਕਰਾਂ ਬੀਤ ਚੁੱਕੇ ਸਾਲ ਕਿਤਨੇ, ਤੋਰ ਤੁਰਦੀ ਜਿ਼ੰਦਗੀ ਕੰਮ ਤੇਰੇ ਹਨ ਬੜੇ ਜੋ, ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨੇ ਅਜੇ ਆਦਮੀਂ ਕਿਉਂ ਪਾਲਦਾ ਹੈ, ਧਰਮ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੇ ਦੋ ਕਦਮ ਹੀ ਤੋਰ ਤੁਰਕੇ, ਤੂੰ ਗਿਆ ਹੈਂ ਥੱਕ ਵੀ ਮਾਰਕੇ ਲੰਮੀਂ ਉਡਾਰੀ, ਲਕਸ਼ ਅਪਣਾ ਜਾ ਲਵੋ ਥੱਕਣੇ ਦੀ ਗੱਲ ਨਾ ਕਰ, ਥੱਕਦਾ ਹਰ ਆਦਮੀਂ *** ਗਾ ਜਿ਼ੰਦਗੀ ਦੇ ਗੀਤ ਤੂੰ, ਬਾਂਕੀ ਰਬਾਬ ਵਾਂਗ । ਪੈਰਾਂ ‘ਚ ਛਾਲੇ ਰੜਕਦੇ, ਰਸਤਾ ਸਕੇ ਨ ਰੋਕ, ਹਾਏ ਅਦਾ ਤੇਰੀ ਧਰੇਂ, ਤੂੰ ਪੈਰ ਸਾਂਭ ਸਾਂਭ ਹੈ ਮਰਦ ਹੋ ਕੇ ਜੀਵਣਾ, ਇਸ ਜਿ਼ੰਦਗੀ ਦੀ ਸ਼ਾਨ ਜਦ ਬੱਦਲਾਂ ਨੇ ਘੇਰਕੇ, ਪਰਵਾਰਿਆ ਇ ਚੰਨ, ਜੇ ਰੁਖ ਮੁਖਾਲਿਫ ਤੇਜ਼ ਹੈ, ਵਗਦੀ ਹਵਾ ਨ ਡੋਲ ਆਇਆ ਨ ਮੇਰੀ ਜੀਭ ਤੇ, ਕੋਈ ਕਦੇ ਸਵਾਲ ਜੀਣਾ ਨਿ ਜਿਹੜੇ ਜਾਣਦੇ, ਜਰ ਔਕੜਾਂ ਅਨੇਕ ਸੋਕੇ ਨਿ ਚਾਹੇ ਆ ਗਏ, ਰਾਹੀਂ ਅਨੇਕ ਵਾਰ ਹਰ ਥਾਂ ਰਹੇ ਹਾਂ ਤੱਕਦੇ, ਤੇਰਾ ਹੀ ਰੂਪ ਰੰਗ, ਹਨ ਤੌਰ ਸਿੱਧੇ ਰੱਖਣੇ, ਤੇ ਤੋਰ ਤੀਰ ਵਾਂਗ *** ਪਾ ਦਿਲਾ ਤੂੰ ਪ੍ਰੀਤ ਇਕ ਦੀ ਫੇਰ ਖਿੜਦਾ ਰੰਗ ਵੇਖ । ਹੈ ਜ਼ਮਾਨਾ ਬਦਲਦਾ ਸੌ ਰੰਗ ਭਾਵੇਂ ਠੀਕ ਹੈ ਫਿਰ ਨ ਖਾਵਣਗੇ ਵਗੋਚੇ ਜਿੰਦ ਤੇਰੀ ਦੋਸਤਾ ਹੈ ਮੁਹੱਬਤ ਹੀ ਸਚਾਈ ਜੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿਚ ਪ੍ਰੀਤ ਹੈ ਜੋ ਲਫਾਫੇ ਬਾਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਆਸਰੇ ਹੈ ਜੀ ਰਿਹਾ ਚੁਭਣਗੇ ਇਹ ਆਪਣੇ ਹੀ ਵਿੱਚ ਪੈਰਾਂ ਮਿੱਤਰਾ ਰੂਪ ਗਿਰਗਟ ਦਾ ਸਦਾ ਉਸ ਆਦਮੀ ਹੈ ਧਾਰਿਆ ਹਨ ਮਖੌਟੇ ਧਰਮ ਦੇ ਪਾਏ ਪਖੰਡੀ ਮਾਨਵਾਂ ਵੇਖ ਪ੍ਰੀਤਾਂ ਸੱਲ ਉਠਦੇ ਕੈਦਵਾਂ ਨੂੰ ਵੀਰਨੋ ਪ੍ਰੇਮ ਕਰਨਾ ਗੱਲ ਵਖਰੀ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਭਗਤੀ ਇਹ ਹੈ ਹੈ ਕਹਾਣੀ ਅਜਬ ਸਾਡੀ ਸਮਝ ਦੇ ਮੱਯਾਰ ਦੀ *** ਤੇਰੇ ਆਵਣ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਦਿਲ ਚੁੰਗੀਆਂ ਭਰਦਾ ਫਿਰੇ ਨਾ ਕਦੀ ਜਿਵ ਸ਼ਬਦ ਪੂਰੇ ਲੱਭਦੇ ਅਣਜਾਣ ਨੂੰ ਹਾਰ ਜਾਪੇ ਜਿੱਤ ਉਸ ਨੂੰ ਜਿੱਤਕੇ ਵੀ ਹਾਰ ਹੀ ਨਾ ਗਿਲੇ ਹੀ ਯਾਦ ਕੋਈ ਭੁੱਲ ਸਿ਼ਕਵੇ ਵੀ ਗਏ ਵਿਚ ਹਵਾਵਾਂ ਉੱਡਦਾ ਹੈ ਦਿਲ ਇਵੇਂ ਮਖਮੂਰ ਹੋ ਮਾਣ ਮੱਤਾ ਜਾਪਦਾ ਵਿਚ ਆਪ ਹੀ ਗਲਤਾਨ ਹੋ ਵਾਰਦੇ ਹਾਂ ਯਾਰ ਦੀ ਹਰ ਇਕ ਅਦਾ ਤੇ ਜਾਨ ਵੀ ਬੇਖਤਰ ਹੋ ਥੰਮ ਤਪਦੇ ਪ੍ਰੀਤ ਵਾਲੇ ਚੁੰਮਦੇ ਜਾਨ ਹੂਲੇ ਜੋ ਮੁਹੱਬਤ ਵਿਚ ਅਪਣੇ ਲਕਸ਼ ਦੀ *** ਗੁਰ ਬਲੀ ਗੋਬਿੰਦ ਸਾਥੋਂ, ਤੇ ਭੁਲਾਇਆ ਨਾ ਗਿਆ । ਮਿਹਰ ਕਰਕੇ ਤਾਰ ਦਿੱਤੀ, ਹਿੰਦ ਸਾਰੀ ਸਤਿ ਗੁਰਾਂ ਉਲਝਿਆ ਹੈ ਫੇਰ ਧੰਦਾ, ਹਿੰਦ ਅੰਦਰ ਧਰਮ ਦਾ ਦੇਸ਼ ਸੀ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋਇਆ, ਕਰ ਕਈ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਕੁਰਬਾਨ ਹੋਗੇ, ਭਗਤ ਵਰਗੇ ਸਿੰਘ ਜੋ ਰੁੱਸਿਆ ਹੈ ਯਾਰ ਸਾਥੋਂ, ਨਾ ਮਨੀਚੇ ਕੀ ਕਰਾਂ ਵਾਟ ਲੰਮੀ ਸੁੰਨ ਰਸਤੇ, ਧੁੰਦਲੀ ਜਿਉ ਕਹਿਕਸ਼ਾਂ |
|
|
| ਟਿੱਪਣੀ : ਇਹ ਰਚਨਾ ‘‘ਲਿਖਾਰੀ’ ਵੈਬਸਾਈਟ ਦੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਫਾਈਲਾਂ ਤੋਂ ਚੁੱਕ ਕੇ ਲੋੜੀਂਦੀ ਤਬਦੀਲੀ ਕਰਨ ਉਪਰੰਤ ’ਲਿਖਾਰੀ.ਨੈੱਟ ‘ਤੇ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਲੈ ਰਹੇ ਹਾਂ।—ਲਿਖਾਰੀ
(ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਛਪਿਆ 2 ਜੁਲਾਈ 2004) *** |
About the author
ਪ੍ਰੋ. ਸ਼ਮਸ਼ੇਰ ਸਿੰਘ ਸੰਧੂ
ਐਮ.ਏ; ਐਮ.ਐਡ: ਪੀ.ਈ.ਐਸ.(1)
ਰੀ. ਡਿਪਟੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ, ਸਿਖਿਆ ਵਿਭਾਗ, ਪੰਜਾਬ।
