17 October 2025
soniia pal

ਤਿੰਨ ਕਵਿਤਾਵਾਂ: ਸੋਨੀਅਾ ਪਾਲ, ਵੁਲਵਰਹੈਂਪਟਨ (ਯੂ.ਕੇ.)

ਿਕਸ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ ਦਈਏ, ਵੇ ਹਾਕਮਾਂ
ਨਾ ਤੂੰ ਚੰਗਾ, ਨਾ ਅਸੀਂ ਮਾੜੇ
1. ਕਿਸ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ ਦਈਏ, ਵੇ ਹਾਕਮਾਂ

ਿਕਸ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ ਦਈਏ, ਵੇ ਹਾਕਮਾਂ
ਨਾ ਤੂੰ ਚੰਗਾ, ਨਾ ਅਸੀਂ ਮਾੜੇ

ਸ਼ਾਿਜਸ਼ ਕਰਦੈਂ ਤੇ ਮੰਨਦਾ ਨਾਹੀ
ਅਸੀਂ ਤਾਂਵੀਂ ਕੱਢੀਏ, ਵੇ ਤੇਰੇ ਹਾੜੇ

ਦੀਵਾ ਬਾਲ ਬਨੇਰੇ ਧਰੀਏ
ਹਨੇਰਾ ਜਦ ਵੀ ਸਾਨੂੰ ਤਾੜੇ

ਹਿੱਕ ਦੇ ਜ਼ੋਰ ਅਸਾਂ ਹੱਕ ਲੈਣੇ
ਅਸੀਂ ਮੌਤ ਿਵਆਹੁਣੇ ਲਾੜੇ

ਹੱਡ ਭੰਨਵੀਂ ਅਸੀਂ ਿਮਹਨਤ ਕਰਦੇ
ਸਾਡੇ ਧਰਤ ਨਾ’ ਰਿਸ਼ਤੇ ਗਾੜ੍ਹੇ

ਨਾਮ ਜਪੀਏ ਤੇ ਵੰਡ ਕੇ ਛਕੀਏ
ਸਾਨੂੰ ਨਾਮ ਖ਼ੁਮਾਰੀ ਚਾੜੇ

ਕਾਲੇ ਕਨੂੰਨਾਂ ਦੀ ਤਾਣੀ ਨਾ ਸੁਲਝੇ
ਸਾਡਾ ਤਨ ਮਨ ਧਨ ਤੂੰ ਸਾੜੇਂ

ਸਰਬੱਤ ਦਾ ਭਲਾ ਮੰਗਣ ਵਾਲੇ
ਸਿੱਧੇ ਸਾਦੇ ਅਸੀਂ ਬਾਣੀ ਦੇ ਪਾੜ੍ਹੇ
**
2. ਲਘੂ ਨਜ਼ਮ : ‘ਘਰ’

ਘਰੋਂ ਹੋ ਕੇ ਆਈ ਹਾਂ
ਦਰ-ਦਰਵਾਜ਼ੇ
ਦੇਖ ਕੇ ਆਈ ਹਾਂ ।

ਵਾਪਸ ਆ ਕੇ ਹੁਣ….

‘ਸ਼ੀਸ਼ ਮਹਿਲ’
ਦੇ ਅਰਥ
ਹੋਰ ਵੀ ਗੂੜ੍ਹੇ
ਹੋ ਗਏ ਹਨ. ….. ।
*

 3. ਚੰਗਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ

ਿੲਹ ਅਮੀਰੀ ਤੇ ਿੲਹਦੇ ਸੁੱਖ-ਅਰਾਮਾਂ ਤੋਂ
‘ਗਰੀਬੀ ਤੇ ਜ਼ਮੀਨ’ ਨਾ’ ਜੁੜ ਕੇ ਰ ਿਹਣਾ
ਬੜਾ ਹੀ ਚੰਗਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ।

ਬੱ ਚਿਆਂ ਲਈ ਸਾਰੇ ਕੰਮ, ਕਰ-ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਨੂੰ
‘ਗੁਆਚੇ ਬਚਪਨ’ ਨੂੰ ਦੋਬਾਰਾ ਫੇਰ ਤੋਂ ਜੀਣਾ
ਬੜਾ ਹੀ ਚੰਗਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ।

ਥਾਂ-ਿਸਰ ਰੱਖ-ਰਖਾ ਿਖੱਲ਼ਰੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ, ਿੲੰਝ
ਘਰ ਦੇ ਹਰ ਿੲੱਕ ਕੋਨੇ ਤੋਂ ਸਜ਼ਾ ਪਾ ਕੇ ਸਜਾ ਰੱਖਣਾ
ਬੜਾ ਹੀ ਚੰਗਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।

ਹਫਤੇ ਦੋ ਲਈ ‘ਵਰ੍ਹੀਂ ਕਾਲੀਂਂ’ ਪ੍ਰਦੇਸ ਤੋਂ ਛੁੱਟੀਆਂ ਲੈ ਕੇ
ਕੇਰਾਂ ‘ਜੂਹ ਤੇ ਜ਼ੱਦ’ ਤਾਂਈਂ ਭੱਜ ਕੇ ‘ਦੇਖ-ਸੁਣ’ ਆਉਣਾ
ਬੜਾ ਹੀ ਚੰਗਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।

ਵੱਧਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਤੌਖਲੇ ਤੋਂ ਡਰਿਦਆਂ-ਡਰਦਿਆਂ
ਜੋ ਵੀ ਜੀਵਿਆ, ਮਾਣਿਆਂ, ਹੁਣ ਤੀਕ ਹੰਢਾਇਆ
ਬੜਾ ਹੀ ਚੰਗਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।

‘ਜ਼ੀਜ਼ਜ਼ ਕ੍ਰਾਈਸਟ’ ਦੀ ‘ਲੈਂਡ’ ਤੇ ਸੂਹੀ ਸੱਜਰੀ ਸਵੇਰੇ
‘ਗੁਰਬਾਣੀ’ ਸੁਣਦਿਆਂ ਸਾਝਰੇ ਸਭ ਆਹਰ ਮੁਕਾ ਲੈਣਾ
ਬੜਾ ਹੀ ਚੰਗਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।

***
574
***
+ ਲਿਖਾਰੀ ਵਿੱਚ ਛਪੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦਾ ਵੇਰਵਾ

ਸੋਨੀਆ ਪਾਲ, ਸੰਤੋਸ਼ ਰਾਮ
ਈ.ਮੇਲ – Soniapal2811@yahoo.co.in

ਮਾਤਾ/ਪਿਤਾ : ਸੱਤਪਾਲ, ਦਰੋਪਤੀ.
ਭੈਣ-ਭਰਾ : ੪- ੩ ਭੈਣਾਂ (ਆਪ ਵੱਡੀ), ਇੱਕ ਭਰਾ
ਜਨਮ ਸਥਾਨ : ਕਰਤਾਰਪੁਰ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਜਲੰਧਰ, ਪੰਜਾਬ

ਵਿੱਦਿਅਕ ਯੋਗਤਾ : ਐਮ.ਏ. (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ), ਬੀ. ਐੱਡ, ਯੂ.ਜੀ.ਸੀ. ਨੈੱਟ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਵਿਸ਼ਾ), ਡਿਪਲੋਮਾ ਇਨ ਮੌਨਟੇਸਰੀ , CELTA, Functional Skills Math and English, ਪੀ. ਜੀ. ਸੀ. ਈ. (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ)

ਭਾਸ਼ਾ ਗਿਆਨ- ਪੰਜਾਬੀ, ਹਿੰਦੀ, ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ, ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ

ਕਾਲਜ ਦੇ ਦਿਨੀਂ- ਗਿੱਧੇ, ਪੰਜਾਬੀ ਕਵਿਤਾ ਉਚਾਰਨ, ਭਾਸ਼ਨ-ਕਲਾ ਆਦਿ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ‘ਚ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਿਲ ਕਰਦੀ ਰਹੀ। ਪੜ੍ਹਾਈ ‘ਚ ਅੱਵਲ।

ਕਿੱਤਾ : ਅਧਿਆਪਨ : ਜਲੰਧਰ ਦੇ ਮੰਨੇ-ਪਰਮੰਨੇ ਕਾਲਜ਼ਾਂ 'ਚ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਵਿਸ਼ਾ ੮ ਸਾਲ ਪੜ੍ਹਾਇਆ।
ਇੱਕ ਸਾਲ ਥਾਈਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਤੇ ਚਾਰ ਸਾਲ ਲਵਲੀ ਪਰੋਫੈਸ਼ਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਫਗਵਾੜੇ ਵਿੱਚ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਰਹੀ।
ਵਿਆਹ ਕੇ ਇੰਗਲੈਂਡ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਸਾਲ ਲਈ ਉਸ ਇੰਡੀਅਨ ਕਾਂਸੂਲੇਟ, ਬਰਮਿੰਘਮ, ਯੂ.ਕੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਫੇਰ ਦੋਬਾਰਾ ਪੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅੱਜ ਕੱਲ ਵੁਲਵਰਹੈਂਪਟਨ ‘ਚ ਅਧਿਆਪਨ ਕਿੱਤੇ ਵਿੱਚ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਹਨ।

ਲੇਖਣੀ: ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ

ਕਿਤਾਬਾਂ : ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ
੧. ਪੰਜਾਬੀ  ਕਲਾਸਿਕਸ (Punjabi Classics by Santosh Ram)-- ਜਿਸ ਵਿੱਚ ੨੯ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਣੇ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤੇ।
੨. ਤ੍ਰਿਸ਼ਾ'ਸ ਲਾਕਡਾਊਨ ਡਾਇਰੀ (Trisha’s Lockdown Diary)

ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ–
੧. ਸਿਆੜ ਦਾ ਪੱਤਣ, ੨. ਅੰਦੋਲਣ ਮੇਲਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ. ੩. ਜਾਗਦੇ ਬੋਲ
ਮੈਂਬਰ– Progressive Writers Association, Wolverhampton Punjabi Women Writers’ Group, Wolverhampton.

ਸੋਨੀਆ ਪਾਲ, ਵੁਲਵਰਹੈਂਪਟਨ, ਇੰਗਲੈਂਡ

ਸੋਨੀਆ ਪਾਲ, ਸੰਤੋਸ਼ ਰਾਮ ਈ.ਮੇਲ – Soniapal2811@yahoo.co.in ਮਾਤਾ/ਪਿਤਾ : ਸੱਤਪਾਲ, ਦਰੋਪਤੀ. ਭੈਣ-ਭਰਾ : ੪- ੩ ਭੈਣਾਂ (ਆਪ ਵੱਡੀ), ਇੱਕ ਭਰਾ ਜਨਮ ਸਥਾਨ : ਕਰਤਾਰਪੁਰ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਜਲੰਧਰ, ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਦਿਅਕ ਯੋਗਤਾ : ਐਮ.ਏ. (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ), ਬੀ. ਐੱਡ, ਯੂ.ਜੀ.ਸੀ. ਨੈੱਟ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਵਿਸ਼ਾ), ਡਿਪਲੋਮਾ ਇਨ ਮੌਨਟੇਸਰੀ , CELTA, Functional Skills Math and English, ਪੀ. ਜੀ. ਸੀ. ਈ. (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ) ਭਾਸ਼ਾ ਗਿਆਨ- ਪੰਜਾਬੀ, ਹਿੰਦੀ, ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ, ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਕਾਲਜ ਦੇ ਦਿਨੀਂ- ਗਿੱਧੇ, ਪੰਜਾਬੀ ਕਵਿਤਾ ਉਚਾਰਨ, ਭਾਸ਼ਨ-ਕਲਾ ਆਦਿ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ‘ਚ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਿਲ ਕਰਦੀ ਰਹੀ। ਪੜ੍ਹਾਈ ‘ਚ ਅੱਵਲ। ਕਿੱਤਾ : ਅਧਿਆਪਨ : ਜਲੰਧਰ ਦੇ ਮੰਨੇ-ਪਰਮੰਨੇ ਕਾਲਜ਼ਾਂ 'ਚ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਵਿਸ਼ਾ ੮ ਸਾਲ ਪੜ੍ਹਾਇਆ। ਇੱਕ ਸਾਲ ਥਾਈਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਤੇ ਚਾਰ ਸਾਲ ਲਵਲੀ ਪਰੋਫੈਸ਼ਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਫਗਵਾੜੇ ਵਿੱਚ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਰਹੀ। ਵਿਆਹ ਕੇ ਇੰਗਲੈਂਡ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਸਾਲ ਲਈ ਉਸ ਇੰਡੀਅਨ ਕਾਂਸੂਲੇਟ, ਬਰਮਿੰਘਮ, ਯੂ.ਕੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਫੇਰ ਦੋਬਾਰਾ ਪੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅੱਜ ਕੱਲ ਵੁਲਵਰਹੈਂਪਟਨ ‘ਚ ਅਧਿਆਪਨ ਕਿੱਤੇ ਵਿੱਚ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਹਨ। ਲੇਖਣੀ: ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਕਿਤਾਬਾਂ : ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ੧. ਪੰਜਾਬੀ  ਕਲਾਸਿਕਸ (Punjabi Classics by Santosh Ram)-- ਜਿਸ ਵਿੱਚ ੨੯ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਣੇ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤੇ। ੨. ਤ੍ਰਿਸ਼ਾ'ਸ ਲਾਕਡਾਊਨ ਡਾਇਰੀ (Trisha’s Lockdown Diary) ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ– ੧. ਸਿਆੜ ਦਾ ਪੱਤਣ, ੨. ਅੰਦੋਲਣ ਮੇਲਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ. ੩. ਜਾਗਦੇ ਬੋਲ ਮੈਂਬਰ– Progressive Writers Association, Wolverhampton Punjabi Women Writers’ Group, Wolverhampton.

View all posts by ਸੋਨੀਆ ਪਾਲ, ਵੁਲਵਰਹੈਂਪਟਨ, ਇੰਗਲੈਂਡ →