by |
(1) ਕੀ ਹੋਇਆ ਜੇ ਧੰਨ ਨਾ ਪੱਲੇ ਪੱਲੇ ਪੂੰਜੀ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਦੀ! ਬਹਿਰ: ਮੁਤਦਾਰਿਕ, ਸ਼ਾਂਜ਼ਦਹਿ, ਮਕਤੂਅ, ਅਖ਼ਜ਼ o ਗ਼ਜ਼ਲ ਕੀ ਹੋਇਆ ਜੇ ਧੰਨ ਨਾ ਪੱਲੇ ਪੱਲੇ ਪੂੰਜੀ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਦੀ। ਮਤਲਾਅ ਸਾਨੀ؛ ਵਿੱਚ ਗ਼ਜ਼ਲ ਦੇ ਤੋਲ ਤਖ਼ਈਅਲ ਬਾਤ ਨਾ ਹੋਵੇ ਖ਼ੁੱਲ੍ਹਾਂ ਦੀ। ਪੁੱਤ ਜੇ ਜੰਮੇ ਲੱਡੂ ਵੰਡਣ ਧੀ ਜੰਮੇ ਤਾਂ ਕੋਈ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਨਾ, ਆਖਣ ਨੂੰ ਸਭ ਨੇਤਾ ਆਖਣ ਦੇਸ਼ ਵਿਕਾਸੀ ਰਾਹਾਂ ‘ਤੇ ਹੈ, ਸਾਰੀ ਉੁਮਰ ਕੁਕਰਮ ਕਰੇਂਦੇ ਨੇਤਾ ਸਾਧੂ ਪੰਡਤ ਆਦਿ, ਸੁਖ-ਸਾਂਦ ਦੇ ਦੀਪਕ ਬਲ਼ਦੇ ਰਹਿਣ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਘਰ ਘਰ ਵਿਚ, ਮਾਨਸ ਦੀ ਇਕ ਜ਼ਾਤ ਹਾਂ ਆਪਾਂ ਕਹਿ ਗਿਆ ਜਦ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ, ਚਾਰ ਕੁ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਚੰਦ ਕਿਤਾਬਾਂ ਹੀ ਸਾਡਾ ਸਰਮਾਯਾ ਏ, ਟੁਟ ਟੁਟ ਮਰ ਮਰ ਮਿਹਨਤ ਕਰੀਏ ਦੋ ਡੰਗ ਦੀ ਰੋਟੀ ਖ਼ਾਤਰ, ਲੋਕਾਂ ਖ਼ਾਤਰ ਲਿਖਦੇ ਹਾਂ ‘ਗੁਰਸ਼ਰਨ’ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਖਡ਼ਦੇ ਹਾਂ, (2) ਜਹਾਨੋਂ ਟੁਰ ਗਿਆ ਮਿੱਤਰ ਪਿਆਰਾ ਦੋਸਤੋ ਕੈਂਬੋ!
ਬਹਿਰ: ਹਜ਼ਜ, ਮੁਸੱਮਨ, ਸਾਲਮ o ਗ਼ਜ਼ਲ ਜਹਾਨੋਂ ਟੁਰ ਗਿਆ ਮਿੱਤਰ ਪਿਆਰਾ ਦੋਸਤੋ •ਕੈਂਬੋ। ਦਹਾਕੇ ਛੇ ਪੁਰਾਣੀ ਦੋਸਤੀ ਉਸ ਨਾਲ਼ ਸੀ ਮੇਰੀ, ਮਿਰੀ ਹਰ ਇਕ ਗ਼ਜ਼ਲ ਤੇ ਦੇਂਵਦਾ ਸੀ ਦਾਦ ਉਹ ਅਕਸਰ, ਧਰੂ-ਤਾਰਾ ਅਦਬ ਦਾ ਖੋਹ ਲਿਆ ਸਾਥੋਂ ਹੈ ਈਸ਼ਵਰ ਨੇ, ਨਹੀਂ ਮਿਲਣਾ ਉਦ੍ਹੇ ਵਰਗਾ ਕੋਈ ਹੁਣ ਏਸ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ, ਅਲੋਚਕ ਸੀ ਪਿਆਰਾ ਕਰ ਗਿਆ ਉਹ ਅਦਬ ਦੀ ਸੇਵਾ, ਹਲੀਮੀ ਸਾਦਗੀ ਕੁਟ ਕੁਟ ਭਰੀ ਸੀ ਓਸ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਨਹੀਂ ਭੁੱਲਣਾ ਕਦੇ ‘ਗੁਰਸ਼ਰਨ’ ਭਾਂਵੇਂ ਲਖ ਭੁਲਾ ਉਸ ਨੂੰ, •ਕੈਂਬੋ: ਡਾ. ਪ੍ਰੀਤਮ ਸਿੰਘ ਕੈਂਬੋ (3) ਬਡ਼ਾ ਮਨ ਲੋਚਦੈ ਕਰੀਏ ਸ਼ੁਰੂ ਮੁਡ਼ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਯਾਰੋ! ਬਹਿਰ: ਹਜ਼ਜ, ਮੁਸੱਮਨ, ਸਾਲਮ o ਗ਼ਜ਼ਲ ਬਡ਼ਾ ਮਨ ਲੋਚਦੈ ਕਰੀਏ ਸ਼ੁਰੂ ਮੁਡ਼ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਯਾਰੋ। ਘਡ਼ੀ ਜੀਵਨ ਦੀ ਹਰ ਇਕ ਕੀਮਤੀ ਐਂਵੇਂ ਨਾ ਖੋ ਜਾਵੇ, ਬਡ਼ਾ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਜੀਵਨ ਭੁਲਾ ਦਈਏ ਗਿਲ਼ੇ ਸ਼ਿਕਵੇ, ਬਚੇ ਬਾਕੀ ਹਯਾਤੀ ਦੇ ਲਮ੍ਹੇਂ ਰਲ਼ ਮਾਣੀਏਂ ਨਿਸ ਦਿਨ, ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ ਕੀਮਤੀ ਜੀਵਨ ਅਜਾਈਂ ਬੀਤ ਨਾ ਜਾਵੇ, ਹੈ ਇਕ ਦਿਨ ਸ਼ਾਂਤ ਹੋ ਜਾਣੈਂ ਦਿਲੇ-ਜਜ਼ਬਾਤ ਦਾ ਸਾਗਰ, ਕੁਈ ਰੁੱਸੇ ! ਮਨਾ ਲੈਣਾ ਇਦ੍ਹੇ ਵਿਚ ਬਿਹਤਰੀ ਹੁੰਦੀ, ਬੜਾ ਚਿਰ ਜੀ ਲਿਆ ਆਪਾਂ ਗਿਲੇ ਗ਼ੁੱਸਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ, ਬਡ਼ੇ ਡੌਲ਼ੇ ਵਿਖਾਉਂਦੈ ਉਹ ਬਣੀ ਭਲਵਾਨ ਹੈ ਫਿਰਦਾ, ਬਿਨਾਂ ਪਿੰਗਲ ‘ਅਜੀਬਾ’ ਕਹਿਣ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਜੋ ਕਵੀ ਸਾਰੇ, ਗ਼ਜ਼ਲ ਮੇਰੀ ‘ਚ ਮੇਰੀ ਜਾਨ ਮੇਰਾ ਖ਼ੂਨ ਵੀ ਖ਼ੌਲੇ, (4) ਐ ਮਿਰੇ ਦਿਲਬਰ ਹਬੀਬੀ ਐ ਮਿਰੀ ਜਾਨੇ ਵਫ਼ਾ! ਬਹਿਰ: ਹਜ਼ਜ, ਮੁਸੱਮਨ, ਸਾਲਮ ੦ ਗ਼ ਜ਼ ਲ ਐ ਮਿਰੇ ਦਿਲਬਰ ਹਬੀਬੀ਼ ਐ ਮਿਰੀ ਜਾਨੇ ਵਫ਼ਾ। ਬਿਨ ਤਿਰੇ ਕੀ ਜ਼ਿੰਦਗਾਨੀ ਜੀਵਨਾ ਕੀ ਬਿਨ ਤਿਰੇ, ਦੇਰ ਨਾ ਕਰ ਹਮਸਫ਼ਰ ਹੁਣ ਲੌਟ ਆ ਵਾਪਸ ਘਰੇ, ਮੈਂ ਨਾ ਚਾਹਾਂ ਦੌਲ਼ਤਾਂ ਨਾ ਵਿੱਚ ਬੈਂਕਾਂ ਰਾਸ਼ੀਆਂ, ਕਿਸ ਤਰਾਂ ਨਿਤ ਬੀਤਦੇ ਦਿਨ ਰਾਤ ਤੈਨੂੰ ਕੀ ਕਹਾਂ, ਔਂਸੀਆਂ ਪਾ ਪਾ ਲੰਘਾਵਾਂ ਹਰ ਘਡ਼ੀ ਦਿਨ ਰਾਤ ਹੀ, ਕਟ ਰਹੀ ਜਿਉਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸ਼ਾਲਾ ਨਾ ਬੀਤੇ ਇੰਝ ਹੁਣ, (5) ਹਾਂ ਸੂਹੇ ਲਬ ਤਿਰੇ ਤੇਰੀ ਹਸੀਂ ਮੁਸਕਾਨ ਤੋਂ ਸਦਕੇ! ਬਹਿਰ: ਹਜ਼ਜ, ਮੁਸੱਮਨ, ਸਾਲਮ o ਗ਼ਜ਼ਲ ਹਾਂ ਸੂਹੇ ਲਬ ਤਿਰੇ ਤੇਰੀ ਹਸੀਂ ਮੁਸਕਾਨ ਤੋਂ ਸਦਕੇ। ਤਰੀਮਤ ਜੋ ਕਰੇ ਉਲਫ਼ਤ ਤੇ ਰੱਖੇ ਸੁਰ ਰਤਾ ਧੀਮੀਂ, ਤਿਰੀ ਇਕ ਛੁਹ ਮਿਰੇ ਪ੍ਰੀਤਮ ਸਕੂਨਾਂ ਦੀ ਗਵਾਹੀ ਹੈ, ਹਾਂ ਆਸ਼ਕ ਪ੍ਰੇਮ ਦਾ ਪੂਜਕ ਭੀ ਤੇਰੇ ਪਿਆਰ ਦਾ ਮੌਲ਼ਾ, ਕਰੇ ਸਤਿਕਾਰ ਜੋ ਮੇਰਾ ਦਿਆਂਗਾ ਮਾਨ ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ, ਲਡ਼ੇ ਜੋ ਜਾਬਰਾਂ ਸੰਗ ਤੇ ਦਿਲਾਵੇ ਹੱਕ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ, ਬਡ਼ਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹਰਿਕ ਲਈ ਦਾਨ ਦੇ ਦੇਣਾ, ਦੋਸਾਝਾਂ ਦਾ ਜੋ ਸਿੰਘ ਦਿਲਜੀਤ ਗਾਇਕ ਹੈ ਬਡ਼ਾ ਦਾਨੀ, ਕਰੇ ਸੇਵਾ ਲੋਕਾਈ ਦੀ ਜਤਾਵੇ ਜੋ ਨਾ ਭੋਰਾ ਵੀ, ਜੋ ਕੀਤੈ ਐਕਟਰਾਂ ਗਾਇਕਾਂ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਸੰਸਥਾਵਾਂ, ‘ਅਜੀਬਾ’ ਜੋ ਕਹੇ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਵਜ਼ਨ ਤੇ ਬਹਿਰ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਕਹੀ ਜਾਵੇ ਗ਼ਜ਼ਲ ਜਿੱਥੇ ਮੁਕੱਦਸ ਥਾਂ ‘ਅਜੀਬਾ’ ਉਹ, ਤਾਨ: ਤਾਕਤ/ਸ਼ਕਤੀ (6) ਪਿਆਕਡ਼ ਬੈਠ ਕੇ ਪੀਂਦੇ ਨਸ਼ਾ ਮੈਖ਼ਾਨਿਆਂ ਅੰਦਰ! ਬਹਿਰ: ਹਜ਼ਜ, ਮੁਸੱਮਨ, ਸਾਲਮ ੦ ਗ਼ਜ਼ਲ ਪਿਆਕਡ਼ ਬੈਠ ਕੇ ਪੀਂਦੇ ਨਸ਼ਾ ਮੈਖ਼ਾਨਿਆਂ ਅੰਦਰ। ਗ਼ਜ਼ਲ ਜਾਮ-ਏ-ਗ਼ਜ਼ਲ ਸਾਡੀ ਸੁਰਾਹੀ ਹੈ ਸਰੂਰਾਂ ਦੀ, ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਹਾਂ ਚੱਲੇ ਟੁਰੇ ਵੀ ਨਾਲ਼ ਲੋਕਾਂ ਦੇ, ਬਡ਼ਾ ਆਨੰਦ ਹੈ ਮਿਲਦਾ ਗ਼ਜ਼ਲ ਨਿਤ ਸੁਣ ਸੁਣਾ ਕੇ ਵੀ, ਕੋਈ ਆਖੇ ਸਮੋਅ ਲੈਂਦੈ ਉਹ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਕੁੱਜੇ ਦੇ, ਖ਼ਿਆਲਾਂ ਦਾ ਜ਼ਖ਼ੀਰਾ ਏ ਉਡਾਣਾਂ ਦੀ ਵੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਹੈ, ਕਹੇ ਬੋਲੇ ਨਾ ਮੁਸਕਾਏ ਕਰੇ ਉਹ ਬਾਤ ਨਾ ਅਜਕਲ, ਮਹੱਲਾਂ ਵਿਚ ਜੋ ਰਹਿੰਦੇ ਨੇ ਉਹ ਖਾਵਣ ਖ਼ਾਰ ਝੁਗੀਆਂ ਸੰਗ, ਕਿਵੇਂ ਆਖਾਂ ਵਤਨ ਤੈਨੂੰ ਮੈਂ ਏਨਾ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹਾਂ, ਗਲੋਂ ਲਾਹੇ ਨਹੀਂ ਲਹਿੰਦੀ ਗ਼ਜ਼ਲ ਚੁੰਬਕ ਰਹੇ ਚੰਬਡ਼ੀ, ਜੋ ਮੇਰੇ ਜ਼ਿਹਨ ਵਿਚ ਹੋਵੇ ਜ਼ੁਬਾਂ ਮੇਰੀ ‘ਤੇ ਆ ਜਾਵੇ, ਖ਼ੁਰਾਕ-ਏ-ਜ਼ਿਹਨ ਹੈ ਮੇਰੀ ਗ਼ਜ਼ਲ ਮੇਰੀ ਮਿਰੇ ਯਾਰੋ, (7) ਜ਼ੋਖ਼ਮ ‘ਚ ਪਾ ਕੇ ਆਪਾ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਨਿਖ਼ਾਰਿਆ ਹੈ! ਬਹਿਰ: ਮੁਜਾਰਿਆ, ਮੁਸੱਮਨ , ਅਖ਼ਰਬ ੦ ਗ਼ਜ਼ਲ ਜ਼ੋਖ਼ਮ ‘ਚ ਪਾ ਕੇ ਆਪਾ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਨਿਖ਼ਾਰਿਆ ਹੈ। ਮਤਲਾਅ ਸਾਨੀ: ਭੁਲ ਕੇ ਗਿਲੇ ਤੇ ਸ਼ਿਕਵੇ ਸਭ ਨੂੰ ਪਿਆਰਿਆ ਹੈ। ਨਾ ਪੱਖ-ਪਾਤ ਕੀਤੈ ਨਾ ਵਿਤਕਰਾ ਹੀ ਕੋਈ, ਮੌਕ਼ੇ ਮਿਲੇ ਅਨੇਕਾਂ ਤੱਕਣ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਸੁੰਦਰ, ਆਖੀ ਜੋ ਬਾਤ ਮੂੰਹੋਂ ਆਪਾਂ ਨੇ ਹੈ ਪੁਗਾਈ, ਜੋ ਸੋਚ ਮਾਨਵੀ ਦੀ ਬਿਲਕੁਲ ਨਾ ਕਦਰ ਕਰਦੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਏ ਅਪਣਾ ਅਪਣਾ ਹੀ ਸਮਝਿਆ ਏ, ਜੋ ਕੁਝ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਹੈ ਢਾਲਿਆ ਗ਼ਜ਼ਲ ਵਿਚ, ਸਚ ਉਚਰਿਆ ਅਸਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਵੀ ਸਚ ਹਮੇਸ਼ਾਂ, ਕੀਤੀ ‘ਅਜੀਬ’ ਸ਼ਾਇਰੀ ਪਿੰਗਲ ਅਰੂਜ਼ ਵਿਚ ਰਹਿ, ਕੀਤੈ ਪਿਆਰ ਸੱਚਾ ਮਹਿਬੂਬ ਆਪਣੇ ਨੂੰ, (8) ਨੀਲ-ਗਗਨ ਦਾ ਤਾਰਾ ਮੇਰਾ ਮਹਿਰਮ ਹੈੋੋ! ਬਹਿਰ: ਮੁਤਦਾਰਿਕ, ਮੁਅੱਸ਼ਰ, ਮਕਤੂਅ,ਅਖ਼ਜ਼ o ਗ਼ਜ਼ਲ ਨੀਲ-ਗਗਨ ਦਾ ਤਾਰਾ ਮੇਰਾ ਮਹਿਰਮ ਹੈ। ਵੇਖ-ਵੇਖ ਨਾ ਲਹਿੰਦੀ ਇਸ ਨੂੰ ਭੁੱਖ ਕਦੇ, ਹੁਸਨ ਦਾ ਸ਼ੁਅਲ਼ਾ ਆਖਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਭਾਂਬਡ਼ ਜਾਂ, ਜਾਨ ਮਿਰੀ ਕਢ ਲੈਂਦੀ ਹਰ ਮੁਸਕਾਨ ਇਦ੍ਹੀ, ਨੈਣ ਝੁਕਾ ਕੇ ਬਾਤ ਕਰੇਂਦੈ ਹਰ ਵੇਲ਼ੇ, ਪਿਆਰ ਕਰੇਂਦੈ ਰੂਹੋਂ ਪਰ ਜਤਲਾਵੇ ਨਾ, ਏਸ ਬਿਨਾਂ ਇਕ ਪਲ ਤਕ ਵੀ ਜੀ ਪਾਵਾਂ ਨਾ, ਨਾਲ਼ ਅਦਾਵਾਂ ਕ਼ਤਲ ਕਰੇਂਦੈ ‘ਗੁਰਸ਼ਰਨਾ’, ‘ਅਜੀਬ’ ਕਹਾਉਨੈਂ ਤੂੰ ਵੀ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ‘ਗੁਰਸ਼ਰਨਾ’, (9) ਸੋਚ ਸਮਝ ਕੇ ਚਲਣਾ ਪੈਂਦਾ ਜੀਵਨ ਵਿਚ! ਬਹਿਰ: ਮੁਤਦਾਰਿਕ, ਮੁਅੱਸ਼ਰ, ਮਕਤੂਅ,ਅਖ਼ਜ਼ ੦ ਗ਼ ਜ਼ ਲ ਸੋਚ ਸਮਝ ਕੇ ਚਲਣਾ ਪੈਂਦਾ ਜੀਵਨ ਵਿਚ। ਅਪਣੀ ਖ਼ਾਤਰ ਜਗ ਨੂੰ ਚਲਦਾ ਵੇਖੀ ਦਾ, ਦੁੱਖ ਮੁਸੀਬਤ ਜੀਵਨ ਦਾ ਹੀ ਹਿੱਸਾ ਨੇ, ਆਪ ਅਗੇਰੇ ਜੀਵਨ ਜੇਕਰ ਚੱਲੇ ਨਾ, ਚਾਹ ਦੀ ਅੱਗ ਨੇ ਕਿੰਨੇ ਲੋਕ ਹੀ ਸਾੜੇ ਨੇ, ਸੋਚ ਮੁਤਾਬਕ ਸਰ ਜੇ ਕਰਨੇ ਪਰਬਤ ਨੇ, ਦੁਨਿਆਦਾਰੀ ਦੇ ਰਾਹਾਂ ‘ਚ ਫ਼ੇਰ ਬਹੁਤ ਨੇ, ਬਹੁਮਤ ਜੇਕਰ ਯਾਰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਆਵੇ ਨਾ, ਖੂਹ ਨੇਕੀ ਦੇ ਅੱਜ ਵੀ ਨਿਸ ਦਿਨ ਗਿਡ਼ਦੇ ਨੇ, ਚਾਹੇ ਵਿੱਚ ਮਹੱਲੀਂ ਕੋਈ ਬੈਠਾ ਹੈ, ਪੁੱਤ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਾਣ ਵਿਦੇਸ਼ੀਂ ਉਜਰਤ ਨੂੰ, ਇਤਿਹਾਸ ਪਡ਼੍ਹੋ ਤਾਂ ਬੀਤੇ ਯੁਗ ਦਾ ਗਿਆਨ ਮਿਲੇ, ਫੌਜਾਂ ਦੇ ਰਾਹ-ਰਸਤੇ ਵੱਖਰੇ ਹੁੰਦੇ ਨੇ, ਪੀਜ਼ੇ ਬਰਗਰ ਬਾਹਰ ਦੇ ਮਹਿੰਗੇ ਹੋਵਣ ਜਦ, ਸਾਗਰ ਜੇਕਰ ਕਰਨਾ ਪਾਰ ਗ੍ਰਹਿਸਥੀ ਦਾ, ਪੰਧ ਬਡ਼ਾ ਹੀ ਟੇਢਾ ਹੈ ਜ਼ਿੰਦਗਾਨੀ ਦਾ, ਸੰਭਲ ਸੰਭਲ ਕੇ ਟੁਰਿਆ ਕਰ ‘ਗੁਰਸ਼ਰਨ ਸਿੰਹਾਂ’, ਰਖਣਾ ਕਾਇਮ ਅਮਨ ਹੈ ਜੇਕਰ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ, ਸ਼ਾਇਰ ਬਣਨਾ ਖੇਡ ਨਾ ਯਾਰ ‘ਅਜੀਬਾ’ ਏ, (10) ਨਦੀ ਪਿਆਰ ਦੀ ਨਿਤ ਜੇ ਵਗਦੀ ਰਹੇਗੀ! o ਗ਼ਜ਼ਲ ਨਦੀ ਪਿਆਰ ਦੀ ਨਿਤ ਜੇ ਵਗਦੀ ਰਹੇਗੀ। ਨਾ ਬੁਝਸਣ ਕਿਸੇ ਘਰ ਦੇ ਦੀਪਕ ਕਦੇ ਭੀ, ਕਰਾਂਗੇ ਕੀ ਆਪਾਂ ਕਮਾ ਕੇ ਇਹ ਦੌਲ਼ਤ, ਕੀ ਫ਼ੈਦਾ ਸਮਾਂ ਵੱਧ ਮੈਂ ਕੰਮ ‘ਤੇ ਲਗਾਵਾਂ, ਨਮੀ ਦੇ ਸਕੇਗੀ ਜੋ •ਰਿੱਕੀ ਨਜ਼ਰ ਨੂੰ, ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਕੀ ਹੋਣੈ ਹੈ ਕਰ ਕਰ ਭਲਾਈ, ਸਚਾਈ ਦਾ ਰਸਤਾ ਹੈ ਔਖਾ ਭਲੇ ਹੀ, ਲਿਆਣਾ ਅਮਨ-ਚੈਨ ਜਗ ਤੇ ਹੈ ਆਪਾਂ, ਕਰੇ ਨਾ ਕਰੇ ਕੋਈ ‘ਅਜੀਬਾ’ ‘ਮੁਹੱਬਤ,
(11) ਕਦੇ ਨਾ ਹਾਰਨਾ ਹਿੰਮਤ ਕਦੇ ਨਾ ਮਾਰਨਾ ਹਿੰਮਤ! ਬਹਿਰ: ਹਜ਼ਜ, ਮੁਸੱਮਨ, ਸਾਲਮ o ਗ਼ਜ਼ਲ ਕਦੇ ਨਾ ਹਾਰਨਾ ਹਿੰਮਤ ਕਦੇ ਨਾ ਮਾਰਨਾ ਹਿੰਮਤ। ਕਿਸੇ ਦੇ ਕੰਮ ਆ ਜਾਣਾ ਗ਼ਨੀਮਤ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦੈ, ਕਰੇ ਹਿੰਮਤ ਸਫ਼ਲ ਹੁੰਦੇ ਜੋ ਚਿਤਵੇ ਖ਼ਾਬ ਨੇ ਹੁੰਦੇ, ਬਿਨਾਂ ਹਿੰਮਤ ਵੀ ਜੀਣਾ ਕੀ? ਮੌਤ ਦੇ ਤੁਲ਼ ਹੀ ਹੁੰਦੈ, ‘ਅਜੀਬਾ’ ਆਖ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਅਤੀ ਮਨਮੋਹਣੀਆਂ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ, ………………………… •ਧਰਮਿੰਦਰ: ਬੌਲੀਵੁਡ ਦੇ ਹੈਂਡਸਮ ਹੀ-ਮੈਨ ਤੇ (12) ਕਿਧਰ ਨੂੰ ਜਾ ਰਿਹਾ ਅਜਕਲ ਜ਼ਮਾਨਾ ਸਾਰ ਨਾ ਕੋਈ! ਬਹਿਰ: ਹਜ਼ਜ, ਮੁਸੱਮਨ, ਸਾਲਮ o ਗ਼ ਜ਼ ਲ ਕਿਧਰ ਨੂੰ ਜਾ ਰਿਹਾ ਅਜਕਲ ਜ਼ਮਾਨਾ ਸਾਰ ਨਾ ਕੋਈ। ਬਡ਼ਾ ਸੌਡ਼ਾ ਜਿਹਾ ਸੰਸਾਰ ਬਣ ਕੇ ਰਹਿ ਗਿਐ ਯਾਰੋ, ਟੁਰੇ ਜਾਂਦੇ ਵੀ ਲੈੋੰਦੇ ਗੰਢ ਲੋਕੀਂ ਸਨ ਨਵੇਂ ਰਿਸ਼ਤੇ, ਗਿਰਾਵਟ ਆ ਗਈ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਅਜਕਲ ਸੋਚ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਕਰਾਂ ਕੀ ਦੋਸਤੋ ਲਭਦਾ ਨਹੀਂ ਜੋ ਪਿਆਰ ਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਬਡ਼ੇ ਮਾਯੂਸ ਦਿਸਦੇ ਨੇ ਮਨੁੱਖੀ ਮੁੱਖਡ਼ੇ ਅਜਕਲ, ਕੋਰੋਨੇ ਬਾਦ ਬੁੱਲ੍ਹੀਆਂ ਤੋਂ ਨੇ ਹਾਸੇ ਉਡ ਗਏ ਯਾਰੋ, ਰਿਹਾ ਨਾ ਪਿਆਰ ਹੁਣ ਉਪਲਭਦ ਸੱਚਾ ਇਸ ਜਹਾਂ ਅੰਦਰ, ਜਤਾਵੇ ਨਾ ਕੋਈ ਹਮਦਰਦ ਹਮਦਰਦੀ ਜਾਂ ਉਲਫ਼ਤ ਹੀ, ਗਏ ਆਪੇ ਤੋਂ ਬੱਚੇ ਬਾਹਰ ਹੋ ਕੁਰਲਾਂਵਦੇ ਮਾਪੇ, •ਮੁਹੱਬਤੀ-ਸ਼ਾਦੀਆਂ ਕਰਕੇ ਵੀ ਲਡ਼ਦੇ ਰਹਿਣ ਦੋਨੋਂ ਜੀ, ਜਨਮ ਤੋਂ ਮਰਨ ਤਕ ਦਿੰਦੇ ਰਹੀਏ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਕਰ ਹੀ, ਗ਼ਜ਼ਲ ਦੀ ਸਾਧਨਾ ਬਿਨ ਹੋਰ ਕੁਝ ਨਾ ਅਹੁਡ਼ਿਆ ਸਾਨੂੰ, ਹਲੀਮੀ ਸਾਦਗੀ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਜੀਣਾ ਹੀ ਅਸਲ ਜੀਵਨ, •ਮੁਹੱਬਤੀ-ਸ਼ਾਦੀਆਂ: ਲਵ-ਮੈਰੇਜਿਜ਼ |
|
|
*’ਲਿਖਾਰੀ’ ਵਿਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਹੀ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿਚ ਪ੍ਰਗਟਾਏ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨਾਲ ‘ਲਿਖਾਰੀ’ ਦਾ ਸਹਿਮਤ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ। ਹਰ ਲਿਖਤ ਵਿਚ ਪ੍ਰਗਟਾਏ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਕੇਵਲ ‘ਰਚਨਾ’ ਦਾ ਕਰਤਾ ਹੋਵੇਗਾ। |
