19 April 2024

ਤਿੰਨ ਕਵਿਤਾਵਾਂ: ਗੁਰਦੀਸ਼ ਕੌਰ ਗਰੇਵਾਲ, ਕੈਲਗਰੀ, ਕੈਨੇਡਾ

1. ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਰੰਗ (ਗੀਤ)

ਦੁੱਖ ਸੁੱਖ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਰੰਗ ਬੰਦਿਆ।
ਸਿੱਖ ਲੈ ਜਿਊਣ ਵਾਲਾ ਢੰਗ ਬੰਦਿਆ।

ਦੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਢੇਰੀਆਂ ਕਦੇ ਵੀ ਢਾਈਂ ਨਾ।
ਜਣੇ ਖਣੇ ਕੋਲ ਤੂੰ ਦੁਹਾਈਆਂ ਪਾਈਂ ਨਾ।
ਇਹ ਤਾਂ ਰਹਿਣੇ ਸਦਾ ਅੰਗ-ਸੰਗ ਬੰਦਿਆ
ਸਿੱਖ…

ਸੁੱਖ ਆਵੇ, ਰੱਬ ਨੂੰ ਕਦੇ ਭੁਲਾਈਂ ਨਾ।
ਹਉਮੈ ਵਾਲੀ ਤੱਕੜੀ ‘ਚ ਤੁੱਲ ਜਾਈਂ ਨਾ।
ਈਰਖਾ ਦੀ ਉਠੇ ਨਾ ਤਰੰਗ ਬੰਦਿਆ
ਸਿੱਖ…

ਦੁੱਖ ਸੁੱਖ ਤਾਂ ਨੇ ਭੈਣ ਭਾਈ ਜਾਪਦੇ।
ਐਵੇਂ ਆਪਾਂ ਰਾਗ ਦੋਹਾਂ ਦਾ ਅਲਾਪਦੇ।
ਹੋ ਜਾਈਏ ਦੋਹਾਂ ਤੋਂ ਨਿਸ਼ੰਗ ਬੰਦਿਆ
ਸਿੱਖ …

ਦਾਤੇ ਦਾ ਵੀ ਕਦੇ ਸ਼ੁਕਰਾਨਾ ਕਰੀਏ।
ਉਹਦਿਆਂ ਰੰਗਾਂ ਦੇ ਕੋਲੋਂ ਸਦਾ ਡਰੀਏ।
ਭਲੇ ਵਾਲੀ ਰੱਖੀਏ ਉਮੰਗ ਬੰਦਿਆ
ਸਿੱਖ…

ਦੁੱਖ ‘ਦੀਸ਼’ ਕਰਦੇ ਵਿਕਾਸ ਆਪਣਾ।
ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਵੀ ਰੋਲ ਹੁੰਦਾ ਖਾਸ ਆਪਣਾ।
ਚੜ੍ਹਦੀ ਕਲਾ ਦਾ ਚੜ੍ਹੇ ਰੰਗ ਬੰਦਿਆ
ਸਿੱਖ…
**

ਨਵੇਂ ਛਪੇ ਗ਼ਜ਼ਲ ਸੰਗ੍ਰਹਿ – ਸਾਹਾਂ ਦੀ ਸਰਗਮ- ਦੀ ਇੱਕ ਗ਼ਜ਼ਲ ਪੇਸ਼ ਹੈ ਜੀ:
2. *ਰੱਬ ਦੇ ਕੋਲੋਂ…(ਗ਼ਜ਼ਲ)*

ਰੱਬ ਦੇ ਕੋਲੋਂ ਸੱਤੇ ਖੈਰਾਂ ਮੰਗਦੇ ਹੋ।
ਮਾਂ ਦੇ ਘਰ ਵੱਲ ਜਾਣੋਂ ਕਾਹਤੋਂ ਸੰਗਦੇ ਹੋ?

ਬਿਨ ਮੰਗੇ ਜੋ ਢੇਰ ਦੁਆਵਾਂ ਦੇ ਦਿੰਦੀ,
ਓਸੇ ਕੋਲੋਂ ਪਾਸਾ ਵੱਟ ਕੇ ਲੰਘਦੇ ਹੋ।

ਘੁੱਟ ਕੇ ਜਿਸ ਨੂੰ ਗਲਵੱਕੜੀ ਵਿੱਚ ਲੈਂਦੇ ਹੋ,
ਅੰਦਰੋ ਅੰਦਰੀਂ ਓਸੇ ਨੂੰ ਹੀ ਡੰਗਦੇ ਹੋ।

ਆਪਣੀ ਕਿਸਮਤ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਲਿਆਉਣਗੀਆਂ,
ਕਿਉਂ ਧੀਆਂ ਦੇ ਖੂਨ ‘ਚ ਹੱਥ ਪਏ ਰੰਗਦੇ ਹੋ?

ਜਿਸ ਨੇ ਲੋਰੀ ਨਾਲ ਖਿਡਾਇਆ ਗੋਦੀ ਵਿੱਚ,
ਉਸ ਬੋਲੀ ਨੂੰ ਬੋਲਣ ਤੋਂ ਵੀ ਸੰਗਦੇ ਹੋ।

ਓੜਕ ਅਮਲਾਂ ਨਾਲ ਨਬੇੜੇ ਹੋਣੇ ਨੇ,
ਭਾਵੇਂ ਕੋਈ ਜਾਤ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਰੰਗ ਦੇ ਹੋ।

ਇਹਨਾਂ ਕੋਲੋਂ ‘ਦੀਸ਼’ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਿਲਣਾ ਕੀ ,
ਮੰਗਤੇ ਕੋਲੋਂ ਕਿਹੜੀਆਂ ਦਾਤਾਂ ਮੰਗਦੇ ਹੋ ?
**
(رب دے کولوں۔۔۔ (غزل)*

رب دے کولوں سَتّے خیراں منگدے ہو
ماں دے گھر ول جانوں کاہتوں سنگدے ہو

بِن منگے جو ڈھیر دُعاواں دے دیندی
اوسے کولوں پاسا وٹ کے لنگھدے ہو

گُھٹ کے جِس نُوں گلوکڑی وِچ لیندے ہو
اندرو اندری اوسے نُوں ہی ڈنگدے ہو

اپنی قسمت اپنے نال لیؤن گیاں
کیوں دھیاں دے خون چہ ہَتھ پئے رنگدے ہو

جِس نے لوری نال کھیڈایا گودی وِچ
اوس بولی نُوں بولن توں وی سنگدے ہو

اوڑکھ عملاں نال نبیڑے ہونے نیں
بھانویں کوئی ذات کِسے وی رنگ دے ہو

اینہاں کولوں دیش تُہانوں مِلنا کی
منگتے کولوں کیہڑیاں داتاں منگدے ہو

گُردیش کور گریوال۔ کیلگری ۔ کینیڈا
ਸ਼ਾਹਮੁਖੀ ਤਰਜਮਾ—ਮੁਹੱਮਦ ਅਕਰਮ ਸੰਧੂ
**
3. *ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਹਾੜੇ ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼*:
*ਸ਼ਹੀਦ ਊਧਮ ਸਿੰਘ ਦੇ ਨਾਂ *

ਇੱਕ ਸਪੂਤ ਪੰਜਾਬ ਦਾ, ਊਧਮ ਸਿੰਘ ਦਲੇਰ।
ਨਿੱਤ ਨਹੀਂ ਮਾਵਾਂ ਜੰਮਦੀਆਂ, ਯੋਧੇ ਪੁੱਤਰ ਸ਼ੇਰ।

ਸਾਕਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦਾ, ਜਲ੍ਹਿਆਂ ਵਾਲਾ ਬਾਗ।
ਰੂਹ ਉਹਦੀ ਨੂੰ ਲਾ ਗਿਆ, ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਜਾਗ।

ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੇ ਅੰਬਾਰ ਜਦ, ਤੱਕੇ ਅੱਖਾਂ ਨਾਲ।
ਮਨ ਹੀ ਮਨ ਸਹੁੰ ਖਾ ਲਈ, ਛੱਡਣਾ ਨਹੀਂ ਚੰਡਾਲ।

ਲੰਡਨ ਦੇ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਿਆ, ਬਦਲ ਬਦਲ ਕੇ ਭੇਸ।
ਬਦਲਾ ਲੈਣ ਲਈ ਦੁਸ਼ਟ ਤੋਂ, ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਪਰਦੇਸ।

‘ਮੁਹੰਮਦ ਸਿੰਘ ਆਜ਼ਾਦ’ ਸੀ, ਬਣਿਆਂ ਉਹ ਸਰਦਾਰ।
ਮੌਕਾ ਹੀ ਸੀ ਭਾਲਦਾ, ਤੋੜਨ ਲਈ ਹੰਕਾਰ।

ਪਾਠ ਅਤੇ ਅਰਦਾਸ ਕਰ, ਪਹੁੰਚਾ ਕੈਕਸਟਨ ਹਾਲ।
ਡਾਇਰ ਤਾਂ ਸੀ ਮਰ ਗਿਆ, ਉਡਵਾਇਰ ਦੀ ਭਾਲ।

21 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਸੀ, ਬਣਿਆਂ ਮੌਕਾ ਮੇਲ।
ਉਸ ਜ਼ਾਲਿਮ ਉਡਵਾਇਰ ਦਾ, ਅੱਜ ਮੁਕਾਇਆ ਖੇਲ।

ਨਾ ਡਰਿਆ ਨਾ ਕੰਬਿਆ, ਦਿੱਤੀ ਭਾਜੀ ਮੋੜ।
ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਵਿੱਚ ਨਾ ਕਦੇ, ਸੂਰਮਿਆਂ ਦੀ ਥੋੜ੍ਹ।

ਬਣ ਕਾਇਰ ਨਾ ਭੱਜਿਆ, ਊਧਮ ਸਿੰਘ ਸਰਦਾਰ।
‘ਫੜ ਲਓ ਲੰਡਨ ਵਾਸੀਓ’, ਮਾਰੀ ਉਸ ਲਲਕਾਰ।

ਜਦ ਜਦ ਢਾਹਿਆ ਕਹਿਰ ਹੈ, ਸਮਿਆਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ।
ਵਿੱਚ ਮੈਦਾਨੇ ਨਿੱਤਰਦੇ, ਯੋਧੇ ਕਈ ਬਲਕਾਰ।

ਦੇਸ਼ ਕੌਮ ਲਈ ਵਾਰਦੇ, ਜੋ ਆਪਣੀ ਜਿੰਦ- ਜਾਨ।
‘ਦੀਸ਼’ ਉਹੀ ਮਰਜੀਵੜੇ, ਅਮਰ ਸ਼ਹੀਦ ਮਹਾਨ।
***
ਗੁਰਦੀਸ਼ ਕੌਰ ਗਰੇਵਾਲ- ਕੈਲਗਰੀ
ਵਟਸਐਪ: +91 98728 60488
***
895
***

About the author

ਗੁਰਦੀਸ਼ ਕੌਰ ਗਰੇਵਾਲ
+ ਲਿਖਾਰੀ ਵਿੱਚ ਛਪੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦਾ ਵੇਰਵਾ

ਨਾਮ: ਗੁਰਦੀਸ਼ ਕੌਰ ਗਰੇਵਾਲ
ਜਨਮ ਮਿਤੀ: 5- 7- 1950
ਰਹਾਇਸ਼: ਲੁਧਿਆਣਾ ਤੇ ਕੈਲਗਰੀ ਕੈਨੇਡਾ
ਕਿੱਤਾ: ਅਧਿਆਪਕਾ ( ਰਿਟਾ.)
ਸਟੇਟਸ: ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਸਾਹਿਤਕਾਰਾ
ਛਪੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ: 7
1. ਹਰਫ ਯਾਦਾਂ ਦੇ - ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ - 2011
2. ਸੋਚਾਂ ਦੇ ਸਿਰਨਾਵੇਂ- ਨਿਬੰਧ ਸੰਗ੍ਰਹਿ- 2013
3. ਜਿਨੀ ਨਾਮੁ ਧਿਆਇਆ- ਧਾਰਮਿਕ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ- 2014
4. ਸਰਘੀ ਦਾ ਸੂਰਜ- ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ- 2017
5. ਮੋਹ ਦੀਆਂ ਤੰਦਾਂ- ਨਿਬੰਧ ਸੰਗ੍ਰਹਿ- 2017
6. ਸਾਹਾਂ ਦੀ ਸਰਗਮ- ਗ਼ਜ਼ਲ ਸੰਗ੍ਰਹਿ- 2021
7. ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੋਈ- ਨਿਬੰਧ ਸੰਗ੍ਰਹਿ- 2021

ਮੈਂਬਰ: ਕੈਲਗਰੀ ਦੀਆਂ ਲਿਖਾਰੀ ਸਭਾਵਾਂ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਵਿਸ਼ਵ ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ ਸਭਾ ਦੀ ਸਕੱਤਰ ਤੇ ਕੈਲਗਰੀ ਵੂਮੈਨ ਕਲਚਰਲ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੀ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵੀ ਨਿਭਾ ਰਹੀ ਹਾਂ ਜੀ
ਮਾਨ ਸਨਮਾਨ: ਦੇਸ਼ ਵਿਦੇਸ਼ ਚ ਮਿਲੇ ਅਨੇਕਾਂ ਸਨਮਾਨਾਂ ਦਾ ਜਿਕਰ ਕਰਨਾ ਜਰੂਰੀ ਨਹੀਂ- ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਗੁੜ੍ਹਤੀ, ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਤੇ ਪਾਠਕਾਂ ਦੇ ਭਰਵੇਂ ਹੁੰਗਾਰੇ ਕਾਰਨ ਹੀ ਕਲਮ ਚਲਦੀ ਹੈ ਜੀ!
-ਗੁਰਦੀਸ਼ ਕੌਰ ਗਰੇਵਾਲ
ਵਟਸਅਪ: +91 98728 60488

ਗੁਰਦੀਸ਼ ਕੌਰ ਗਰੇਵਾਲ

ਨਾਮ: ਗੁਰਦੀਸ਼ ਕੌਰ ਗਰੇਵਾਲ ਜਨਮ ਮਿਤੀ: 5- 7- 1950 ਰਹਾਇਸ਼: ਲੁਧਿਆਣਾ ਤੇ ਕੈਲਗਰੀ ਕੈਨੇਡਾ ਕਿੱਤਾ: ਅਧਿਆਪਕਾ ( ਰਿਟਾ.) ਸਟੇਟਸ: ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਸਾਹਿਤਕਾਰਾ ਛਪੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ: 7 1. ਹਰਫ ਯਾਦਾਂ ਦੇ - ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ - 2011 2. ਸੋਚਾਂ ਦੇ ਸਿਰਨਾਵੇਂ- ਨਿਬੰਧ ਸੰਗ੍ਰਹਿ- 2013 3. ਜਿਨੀ ਨਾਮੁ ਧਿਆਇਆ- ਧਾਰਮਿਕ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ- 2014 4. ਸਰਘੀ ਦਾ ਸੂਰਜ- ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ- 2017 5. ਮੋਹ ਦੀਆਂ ਤੰਦਾਂ- ਨਿਬੰਧ ਸੰਗ੍ਰਹਿ- 2017 6. ਸਾਹਾਂ ਦੀ ਸਰਗਮ- ਗ਼ਜ਼ਲ ਸੰਗ੍ਰਹਿ- 2021 7. ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੋਈ- ਨਿਬੰਧ ਸੰਗ੍ਰਹਿ- 2021 ਮੈਂਬਰ: ਕੈਲਗਰੀ ਦੀਆਂ ਲਿਖਾਰੀ ਸਭਾਵਾਂ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਵਿਸ਼ਵ ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ ਸਭਾ ਦੀ ਸਕੱਤਰ ਤੇ ਕੈਲਗਰੀ ਵੂਮੈਨ ਕਲਚਰਲ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੀ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵੀ ਨਿਭਾ ਰਹੀ ਹਾਂ ਜੀ ਮਾਨ ਸਨਮਾਨ: ਦੇਸ਼ ਵਿਦੇਸ਼ ਚ ਮਿਲੇ ਅਨੇਕਾਂ ਸਨਮਾਨਾਂ ਦਾ ਜਿਕਰ ਕਰਨਾ ਜਰੂਰੀ ਨਹੀਂ- ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਗੁੜ੍ਹਤੀ, ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਤੇ ਪਾਠਕਾਂ ਦੇ ਭਰਵੇਂ ਹੁੰਗਾਰੇ ਕਾਰਨ ਹੀ ਕਲਮ ਚਲਦੀ ਹੈ ਜੀ! -ਗੁਰਦੀਸ਼ ਕੌਰ ਗਰੇਵਾਲ ਵਟਸਅਪ: +91 98728 60488

View all posts by ਗੁਰਦੀਸ਼ ਕੌਰ ਗਰੇਵਾਲ →