![]() ਇਹ ਰੁੱਤਾਂ, ਕਿਥੋਂ ਆਈਆਂ ਨੇ, ਜੋ ਆਪਣੀ ਮਰਜ਼ੀ ਬਦਲਦੀਆਂ ਇਹ ਰੁੱਖ ਕਿਵੇਂ ਮਸਤੀ ‘ਚ ਖੜੇ, ਸਾਡੇ ਰਾਹਾਂ ‘ਚੋਂ ਨਹੀਂ ਹਟਦੇ ਸਾਡੀ ਥੋਹਰਾਂ ਦੀ ਬਾੜੀ ਵਿਚ, ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਖਿੜੀ ਬਹਾਰ ਕਿਵੇਂ ਚਮਕੇ ਜਦ ਬਿਜਲੀ ਅਸਮਾਨੀ, ਸਾਨੂੰ ਬੜਾ ਹੈ ਡਰ ਲੱਗਦਾ ਵਿਹਲੇ ਜੋ ਮੰਗਣ ਨੌਕਰੀਆਂ, ਉਹ ਸਾਨੂੰ ਜਰਾ ਨਾ ਭਾਉਂਦੇ ਨੇ ਉਹ ਕਿਹੜੇ ਨੇ ਕਲਮਾਂ ਵਾਲੇ, ਜੋ ਸਾਡੇ ਤੇ ਤਨਜ਼ਾਂ ਕੱਸਦੇ ਜੋਬਨ ਮੱਤੀਆਂ ਮੁਟਿਆਰਾਂ ਨੇ, ਜਾਗੋ ਦੀ ਲਾਈ ਹੇਕ ਹੈ ਕਿਉਂ ਹੌਸਲਾ ਬੁੱਢੇ ਬਾਬਿਆਂ ਦਾ, ਦੇਖੇ ਕੁੱਲ ਜਹਾਨ ਪਿਆ ਗ਼ਜ਼ਲ ਕਦੇ ਮਹਿਮਾਨ ਸੀ ਰੱਥ ਵਰਗੇ, ਹੁਣ ਇਕ ਵੀ ਵਾਧੂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਘਰ ਦੇ ਬਜੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ, ਘਰ ਦਾ ਜਿੰਦਰਾ ਕਹਿੰਦੇ ਸੀ ਇਕ ਰੂਹ ਦੋ ਜਿਸਮ ਜਿਹਾ, ਕਦੇ ਮੀਆਂ-ਬੀਵੀ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਸੀ ਗਰਮੀ ਸਰਦੀ ਬੁੱਢਾ ਬਾਪੂ, ਵਿਹੜੇ ਦੇ ਵਿਚ ਰੁਲਦਾ ਰਹੇ ਰੱਬ ਦੇ ਘਰ ਵਿਚ ਚੋਰ ਉਚੱਕੇ, ਲੰਬੇ ਚੋਲੇ ਪਾਈ ਫਿਰਨ ਚੌਂਕ ‘ਚ ਬੈਠੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਵਾਂਗੂ, ਨੇਤਾ ਜੀ ਵੀ ਤਿਆਰ ਖੜੇ ਤੇਤੇ, ਚਿੜੀਆਂ, ਗੋਲੇ ਕਬੂਤਰ, ਲੰਭਿਆਂ ਵੀ ਹੁਣ ਲੱਭਦੇ ਨਹੀਂ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਪੱਕੇ ਹੋਣ ਲਈ, ਵਿਆਹ ਵੀ ਕੱਚੇ ਹੋ ਗਏ ਨੇ ਸ਼ਰਮ ਹਿਆ ਤਾਂ ਉੱਡ ਹੀ ਗਈ, ਬੇਸ਼ਰਮੀ ਦਾ ਆਲਮ ਹੈ ਮਾਸਾਹਾਰੀ ਲੋਕ ਨੇ ਭੈੜੇ, ਹੋਰਾਂ ਨੂੰ ਨਾ ਜਿਊਣ ਦੇਣ ਏਕੇ ਦੇ ਵਿਚ ਬਰਕਤ ਭਾਰੀ, ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਹੁਣ ਸਮਝ ਪਈ ਗ਼ਜ਼ਲ ਕਦੇ ਜਿੱਤਾਂ ਦੇ ਕਦੇ ਹਾਰਾਂ ਦੇ, ਕਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਕਦੇ ਖਾਰਾਂ ਦੇ ਇਹ ਬੱਦਲ ਕਾਲੇ-ਕਾਲੇ ਜੋ, ਕਦੇ ਨਾਲ ਕੰਜੂਸੀ ਵਰ੍ਹਦੇ ਨੇ, ਲੰਮੀ ਜੋ ਉਡਾਰੀ ਲਾਉਣੀ ਹੈ, ਬੱਸ ਜੁੰਬਸ਼ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਰਾਹਾਂ ਵਿਚ ਰੁਕਣਾ ਵੀ ਪੈਣਾ ਕੀ ਹੋਇਆ ਖ਼ਿਜਾਂ ਹੈ ਜੇ ਆਈ, ਇਸ ਨੂੰ ਵੀ ਸਹਿਣਾ ਹੀ ਪੈਣਾ ਲੁਕ-ਛਿਪ ਕੇ ਜੋ ਵਾਰ ਕਰਨ, ਇਹ ਕੰਮ ਨੇ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਦੋ ਮੂੰਹਿਆਂ ਦੇ ਸਿਰ ਫੇਹਣ ਲਈ, ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜ਼ੋਰਾਂ ਦੀ ਰਾਵਣ ਹੀ ਰਾਵਣ
ਰਾਵਣ ਦਾ ਪੁਤਲਾ ਫੂਕ ਲਿਆ
ਰਾਜਸੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ‘ਚੋਂ ਧੰਨ ਦੌਲਤ ਦੇ ਲਾਲਚ ‘ਚ ਥਾਣਿਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਤੋਂ ਸੱਖਣੇ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੇ ਸੌਦਾਗਰ ਅਭੋਲ ਬੱਚੀਆਂ ਛੋਟੀ ਉਮਰੇ ਹੀ ਸਾਹਿਤਕ ਮੱਠਾਂ ਵਿਚ ਵੋਟਾਂ ਵੇਲੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਵੀ ਹੋਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਰਾਵਣ |
*’ਲਿਖਾਰੀ’ ਵਿਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਹੀ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿਚ ਪ੍ਰਗਟਾਏ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨਾਲ ‘ਲਿਖਾਰੀ’ ਦਾ ਸਹਿਮਤ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ। ਹਰ ਲਿਖਤ ਵਿਚ ਪ੍ਰਗਟਾਏ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਕੇਵਲ ‘ਰਚਨਾ’ ਦਾ ਕਰਤਾ ਹੋਵੇਗਾ। |